Hoge cortisol waarden: oorzaken, symptomen & behandeling

Hoge niveaus van cortisol zijn de onbalans van hormonen veroorzaakt door overmatige cortisolproductie door de bijnieren. Deze overproductie veroorzaakt veel gezondheidsproblemen die langdurige gevolgen hebben voor lichaam en geest.

In dit artikel ga ik er dieper op in wat hoge cortisol waarden zijn, wat de oorzaken en symptomen zijn en zal ik tot slot behandelingen met jullie doornemen en dieper in gaan op ervaringen van patiënten zijn met een te hoog niveau van cortisol in het lichaam.

Wat is cortisol?

Cortisol (link: wat is cortisol) wordt in de volksmond ook wel ‘stresshormoon’ genoemd, omdat het het primaire hormoon is dat tijdens stress wordt aangemaakt. Wanneer de bijnieren een disbalans van het hormoon cortisol vertonen, veroorzaakt dit de ziekte van Addison of Cushing (1).

Cortisol is een steroïde hormoon, in het bijzonder een glucocorticoïde, afgegeven door de bijnier en gereguleerd door de hypothalamus-hypofyse-as van de hersenen. Er is een natuurlijke variatie in de aanmaak en afgifte van het hormoon cortisol gedurende de dag, dit wordt het dagritme genoemd.

Belangrijkste functies van cortisol

Cortisol speelt veel vitale rollen in het lichaam. Enkele belangrijke worden hieronder gegeven:

• Reguleert de bloedsuikerspiegel
• Vermindert ontstekingen
• Reguleert de slaapcyclus
• Bereidt het lichaam voor op stress
• Handhaaf de normale bloeddruk
• Draag bij aan het verbeteren van het immuunsysteem

Oorzaken van hoge cortisol spiegels

Als de bijnieren constant hoge cortisolspiegels produceren, wordt dit hypercortisolisme of de ziekte van Cushing genoemd (2).

Verschillende factoren veroorzaken hoge cortisolspiegels. Het lokaliseren van de oorzakelijke factor is van vitaal belang bij het bepalen van het verloop van de behandeling. Oorzakelijke factoren voor de ziekte van Cushing zijn als volgt:

1. Bijnier tumor
2. Hypofysetumor
3. Dysfunctie van de hypothalamus-hypofyse-as
4. Buitenbaarmoederlijke tumor
5. Exogene steroïde medicijnen hebben
6. Spanning

Symptomen van hoge cortisol waarden

Algemene symptomen van hoge cortisolspiegels zijn volgens de wetenschap als volgt:

• Gewichtstoename
• Gemakkelijk blauwe plekken
• Acne
• Dunner worden van de huid
• Blozend gezicht
• Onregelmatige menstruatie
• Stemmingsstoornissen
• Spier zwakte
• Hoge bloeddruk
• Maangezicht (rond met vetafzetting)
• Buffelbult (vetafzetting achter in de nek)
• Diabetes (hoge bloedsuikerspiegel)
• Verspilling van ledematen
• Osteoporose (zwakke botten)

Diagnose van een hoog niveau van cortisol

Als u symptomen van hoge cortisolspiegels ervaart, kan een arts enkele tests aanbevelen om de definitieve diagnose te stellen. De cortisol test detecteert cortisolspiegels in bloed, urine en speeksel. Verder wordt beeldvorming gedaan voor een gedetailleerd beeld, zoals CT-scan, echografie en MRI.

Behandeling van teveel cortisol in het lichaam

Er zijn veel manieren om hoge cortisolspiegels in het lichaam te verlagen. Wijzigingen in levensstijl, supplementen en medische of chirurgische behandelingen kunnen deze veranderingen veroorzaken.

Enkele meeste bekende vormen van behandelingen voor hoge cortisol spiegels zijn als volgt:

• Personen met een hoog cortisol wordt geadviseerd om weg te blijven van stress.
• Oefen meditatie, yoga of ontspannende massages. Oefen regelmatig.
• Slaap reguleren
• Eet een gezond suikerarm dieet
• Cortisolverlagende supplementen, d.w.z. omega 3, citroenmelisse, ashwagandha

Als verhoogde cortisolspiegels het gevolg zijn van tumoren, wordt een operatie uitgevoerd om de overmatige cortisolproductie te stoppen. Wanneer een operatie niet de optie of voorkeur van de patiënt is, worden medicijnen gegeven, zoals bijnierenzymremmers en glucocorticoïdreceptorantagonisten zoals metyrapon en mitotaan.

Als hoge cortisolspiegels niet adequaat worden behandeld, kan dit leiden tot cardiovasculaire problemen, botzwakte, diabetes en psychische aandoeningen. Follow-up van deze patiënten gebeurt door regelmatig de cortisolspiegels in het bloed te controleren en eventuele stressfactoren te vermijden.

Ervaringen met te hoge cortisol

Patiënten met te hoge cortisolniveaus ervaren vaak symptomen gerelateerd aan het syndroom van Cushing, zoals onverklaarbare gewichtstoename, vooral rond de buik, paarsachtige striemen op de huid en dunne armen en benen. Ze kunnen ook problemen met de slaap en stemmingswisselingen ervaren, variërend van angst tot depressie en andere symptomen die je bovenin dit artikel kunt vinden.

Chronische vermoeidheid is een veelvoorkomend symptoom, evenals hogere gevoeligheid voor infecties. Bij vrouwen kunnen menstruatieproblemen voorkomen. Deze symptomen kunnen een aanzienlijke impact hebben op de levenskwaliteit van patiënten en soms frustratie of bezorgdheid veroorzaken en dat zie ik vaak terug bij patienten. Effectieve behandelingen zijn beschikbaar, maar het is belangrijk om een arts te raadplegen voor diagnose en zorgplan.

Conclusie

Hoge niveaus van cortisol kunnen het syndroom van Cushing veroorzaken, wat niet wenselijk is. Deze kan veroorzaken: hypertensie, gewichtstoename, diabetesachtige ziekten en een aantal andere symptomen. Het syndroom van Cushing kan volledig worden genezen door een operatie of beschikbare medicijnen.