Assertiviteit: betekenis, zelfinzicht, gedrag & hulp.

Je hoeft voor dit artikel nog geen voorkennis van assertiviteit te hebben, want we beginnen bij de basis.

Assertiviteit is tegenwoordig een populair begrip want iedereen wil toch assertief zijn? Maar weet iedereen wel exact wat assertiviteit betekent of wordt het soms verward met agressiviteit?

Wij denken dat het goed is om assertief te zijn, maar dat niet iedereen weet wat het betekent. Daarom proberen we je in dit artikel een mooie ingang te geven omtrent de prachtige eigenschap ”assertiviteit”.

Assertiviteit betekenis

Assertiviteit is een begrip dat vandaag de dag veel wordt gebruikt en soms ook wordt misbruikt. Wat is assertiviteit precies? Dat is een vraag waar de meeste geen juist antwoord op weten te geven.

Om je een beginnende uitleg te geven: assertiviteit heeft niks te maken met alles voor jezelf grijpen en niks voor andere over te laten. Dat noemen we agressief gedrag en is voor de meeste personen niet wenselijk.

Aan agressief gedrag zitten namelijk een hoop nadelen voor de persoon in kwestie verbonden, maar ook voor de persoon of personen waarmee gecommuniceerd wordt. Hierover later in dit artikel meer.

Wel weet het gros van de mensen dat assertiviteit te maken heeft met voor jezelf opkomen. Daarom nemen veel mensen die moeite hebben om voor zichzelf op te komen een assertiviteitscursus.

Mensen die niet assertief zijn hebben vaak:

• Minder zelfvertrouwen en een lager zelfbeeld
• Slechtere communicatievaardigheden
• Minder inzicht in eigen gevoelens en begrijpen deze ook minder goed
• Krijgen te weinig respect van anderen

Verder kan wel assertiviteit je helpen om:

• Betere relaties te onderhouden met de mensen die jij uitkiest
• Win-win situaties te creëren
• Betere besluitvaardigheden te verwerven
• Meer plezier te krijgen in je werk

Waarom is assertiviteit zo’n belangrijk vaardigheid?

Assertiviteit kan je helpen jezelf effectief uit te drukken en op te komen voor je eigen belangen, waardes, standpunten en gevoelens, zonder dat je daarbij de ander hoeft te kwetsen. Het is de meest effectieve en respectabele manier om jezelf te uiten. 

Door assertief te zijn kun je ook je eigenwaarde en zelfrespect vergroten en het respect van anderen verdienen. Dit kan helpen bij het omgaan met stress, vooral als je de neiging hebt om te veel verantwoordelijkheden op je te nemen omdat je het moeilijk vindt om nee te zeggen.

Assertief zijn laat zien dat je jezelf respecteert omdat je je mannetje staat en bereid bent voor je eigen belangen op te komen en je gevoelens en gedachten effectief kunt uiten, met daarbij het respect van anderen te winnen. 

Het laat ook zien dat je op de hoogte bent van de rechten van anderen en dat je effectief conflicten kunt oplossen. Hiermee zal je in populariteit winnen en wordt je een fijn persoon om mee om te gaan.

Eerder lazen we al de boven de foto- genoemde punten die assertieve mensen wel bezitten en niet assertieve mensen niet. Zo zie je maar dat er een hoop voordelen gekoppeld zijn aan deze waardevolle eigenschap genaamd ”assertiviteit”. 

Sommige mensen lijken van nature assertief te zijn, maar ook als je niet één van hun bent kun je leren om toch assertief te worden.

Je kunt eerst verder lezen op deze pagina omtrent wat assertiviteit is en alles wat erbij hoort of direct stappen ondernemen om assertiever te worden. 

Agressief gedrag

Veel mensen verwarren assertief gedrag met agressief gedrag. Echter zijn dit twee verschillende gedragingen en wil je als assertief persoon niet agressief zijn.

Agressieve mensen nemen meer voor hunzelf en houden minder rekening met andere mensen. Dit doen zij op zo een wijze dat het ook vaak zeer onaangenaam is voor andere mensen.

Dit is natuurlijk geen wenselijk gedrag en wordt vaak niet gewaardeerd door anderen.

Vroeg of laat lopen agressieve mensen vaak tegen de lamp aan en creëren zo hun eigen valkuil. Geliefd zijn ze vaak niet bij anderen, eerder gevreesd.

Toch kunnen deze mensen in het bedrijfsleven vaak vrij succesvol worden omdat ze zoveel voor hun zelf winnen en andere mensen tegelijkertijd moeite hebben om voor zichzelf op te komen.

De keerzijde van agressief gedrag is natuurlijk dat veel mensen hier niet van gediend zijn en liever geen vrienden worden met de agressieve persoon. Dit kan leiden tot een eenzaam bestaan.

Het is ook verstandig om jezelf af te vragen: wil ik agressief zijn en maakt dat mij ook echt gelukkig? Ik denk dat het antwoord nee is.

Sub-assertief gedrag

Sub-assertief zijn is de keerzijde van agressief gedrag en dit betekent dat je juist minder voor jezelf opkomt dan de gemiddelde mens en bijvoorbeeld vaak ook beslissingen aan andere overlaat.

Deze mensen zijn van nature meer gehoorzaam en dansen voornamelijk naar de pijpen van anderen, om zo goedkeuring van anderen te winnen.

Ook dit maakt natuurlijk niet echt gelukkig, omdat je met sub-assertief gedrag veel te weinig opkomt voor je eigen belangen en jouw eigen behoeften zo niet vervuld worden.

Wel zijn deze mensen over het algemeen fijner gezelschap dan agressieve mensen (als je tenminste van meegaande en vredelievende mensen houdt).

Sub-assertief zijn heeft dus als nadeel dat er vaak geen rekening met je gehouden wordt en dat je hierdoor te weinig toekomt aan je eigen belangen. Hierdoor kunnen ook deze personen in de knoop raken met zichzelf.

Assertief gedrag

Wat blijft er dan nog over? Juist, assertief zijn. Assertief zijn heeft verschillende voordelen. De twee belangrijkste zijn: dat je opkomt voor jezelf en daarbij rekening houdt met anderen. Dit is eigenlijk de basis van assertief zijn.

Assertieve mensen zijn dus niet bang om anderen de waarheid te vertellen en zullen het aangeven als zij het ergens niet mee eens zijn.

In tegenstelling tot de agressieve mensen, zullen assertieve personen hierbij andere niet kwetsen, kleineren of op een andere manier belachelijk maken, maar hun mening gewoon op een sociaal acceptabele manier verkondigen.

Personen die assertief zijn komen dus op een normale, maar zelfverzekerde manier voor zichzelf op.

Het is ook belangrijk om te weten dat assertieve personen voor zichzelf duidelijke grenzen stellen. Wanneer andere personen over één van deze grenzen heen gaan, laat de assertieve persoon weten dat dit niet wenselijk is.

Een sub-assertief persoon zal er bijvoorbeeld niks van zeggen wanneer iemand of zijn grenzen heen gaat en vriendelijk lachen. Het lijkt of het hem niks uitmaakt, maar van binnen lijd deze persoon aan zijn eigen gedrag.

Ben ik assertief?

Om te weten of jij assertief bent kun je jezelf de vraag stellen hoe je zal reageren op bovenstaande voorbeelden.

Andere voorbeelden van assertief gedrag zijn:

• Gemakkelijk nee durven zeggen (ook tegen autoriteiten)
• Vragen waarom iemand iets vraagt i.p.v. gelijk gehoor geven aan de andere persoon
• Wanneer je jouw mening geeft ook rekening houden met die van de ander
• Zonder scheldwoorden of ander agressief gedrag reageren wanneer iemand boos is op jou
• Als je een goed idee hebt, hier ook van laten horen i.p.v. stil te blijven
• Meedenken en overleggen tijdens vergaderingen / besprekingen.
• Je eigen (eerlijke) mening geven wanneer iemand hier om vraagt

Meer leren over assertiviteit en/of over hoe je meer assertief kunt zijn?

Uiteraard helpen we je daar ook graag bij met de kennis die we in de jaren hebben opgedaan en gewoon door het helpen vinden van de juiste en effectieve informatie. 

Je kunt veel leren door te luisteren naar anderen of te lezen uit boeken die zij voor ons hebben geschreven. Mensen die veel weten helpen vaak graag anderen en daarom hoeft het wiel in veel gevallen ook niet twee keer uitgevonden te worden. 

Doe jezelf een plezier en verdiep je in de volgende informatie als je meer wilt leren over assertiviteit en/of meer assertief wilt zijn. Het kan op onze pagina over meer assertief worden of misschien wel beter via de twee (uitgebreidere) opties hieronder.

Een boek over assertiviteit

Op deze pagina zal je misschien een goede eerste stap hebben gezet om te begrijpen wat assertiviteit inhoudt.

Echter als je het echt goed wilt kunnen gebruiken of begrijpen is het vaak handig als de uitleg wat uitgebreider is, zodat je stap voor stap uitgelegd krijgt in meer dan 1500-3000 woorden hoe je iets toe moet passen.

Boeken kunnen daarbij helpen. Het voordeel van boeken is dat je ze er ieder moment van de dag bij kunt pakken wanneer dat jou uitkomt. Je kunt ze ook meenemen op vakantie en zit in ieder geval niet vast aan colleges of andere afspraken. 

Hierdoor kun je in jouw eigen tempo en wanneer jij wilt waardevolle informatie tot je nemen en je ontwikkelen op gebieden die jou schikken.