Denk je dat je weinig zelfvertrouwen hebt? Het is een veelvoorkomend probleem dat veel mensen treft, maar het is niet iets waar we vaak over praten of waar we actie op ondernemen.
Als je zelfvertrouwen laag aanvoelt, kan het voelen alsof de wereld erop uit is om je te pakken te krijgen. Hoewel de realiteit misschien verre van dit is, is het moeilijk om die gevoelens van zich af te schudden als ze blijven opkomen.
Een gebrek aan zelfvertrouwen heeft meer invloed dan alleen hoe we over onszelf denken; het heeft ook invloed op onze relatie met andere mensen. We kunnen merken dat we goedkeuring van anderen zoeken of situaties vermijden waarin we assertief moeten zijn.
Dit kan ertoe leiden dat we instemmen met dingen, zelfs als we het er niet mee eens zijn, of kansen weigeren uit angst om te falen of negatief beoordeeld te worden door anderen.
Voorbeeld situaties van personen met weinig zelfvertrouwen
Situatie 1:
Je bent eindelijk opgeroepen voor een sollicitatiegesprek bij een bedrijf waar je heel graag wilt werken. Je bereidt je goed voor door onder andere:
- met je wederhelft mogelijke vragen door te nemen;
- kleding te dragen waarin je je goed voelt; en
- ruim op tijd aanwezig te zijn op de locatie van je afspraak.
Je weet dat je over de kennis en vaardigheden beschikt om het beoogde werk naar behoren te doen en je weet ook dat je door je werkervaring bij andere bedrijven, er voor kan zorgen dat je bijdrage binnen dit bedrijf helpt om hun omzet te vergroten. Wanneer je echter de wachtruimte van het bedrijf binnenstapt, zie je dat er ook nog andere kandidaten voor een gesprek zijn uitgenodigd. Je herkend één van de sollicitanten die je chef was op een van je vorige werkplaatsen. Zijn kwaliteiten zijn je bekend waardoor je gelijk aan de kans dat jij degene zal zijn die de baan krijgt, begint te twijfelen. Het altijd aanwezig zijnde stemmetje in je hoofd spoort je aan om met een smoes af te zeggen voor het gesprek, net voordat het jou beurt is om voor de HRM van het bedrijf te verschijnen.
Situatie 2:
Na lang zoeken heb je eindelijk de jurk gevonden die je naar het feest van je klasgenoot of collega kan dragen. Het zit je als gegoten, terwijl je sieraden, tas en schoenen het geheel compleet maken. Je haar zit goed, je make up is perfect, kijkend in de spiegel zie je dat je zo uit een mode tijdschrift gestapt kunt zijn. Wanneer je echter op de locatie van het feest arriveert, zie je dat het populairste meisje uit de klas en of van het bedrijf, precies dezelfde jurk als jou aan heeft. Door haar figuur vind je ook dat de jurk haar beter staat, wat gelet op de aandacht die ze krijgt de algemene mening onder de aanwezigen schijnt te zijn. Je voelt je gelijk onaantrekkelijk en besluit je daarom zo onopvallend mogelijk te gedragen.
Situatie 3:
Je bent als kind van migranten ouders pas verhuisd naar een andere provincie. Door je opvoeding heb je andere gewoonten en gebruiken dan die van de nieuwe personen waar je mee in aanraking komt. Dit zorgt er voor dat je je buiten gesloten voelt binnen deze groep en je er van bewust maakt dat er achter je rug over je gesproken wordt; althans dat is wat je vermoedt wanneer je weer eens een ruimte binnen stapt en merkt dat gesprekken stil vallen. Vandaar dat je op den duur liever thuis blijft.
In elk van de hier boven beschreven situaties speelt je mate van zelfvertrouwen een belangrijke rol. Het kan er voor zorgen dat wat een top dag of moment voor je zou moeten zijn, verandert in een dag dat je het liefst onder je dekens gebleven was. Dat je dus het liefst in je comfort zone blijft en nieuwe ervaringen bewust uit de weg gaat. Dat is echter geen goeie manier van leven aangezien we als mens die nieuwe ervaringen nodig hebben om te groeien en bewuster te zijn van onze persoonlijke ontwikkeling. Daardoor wordt ons bestaan immers zinvol.
In de volgende alinea’s vertel ik je daarom eerst meer over dit gevoel van zelfvertrouwen om je vervolgens enkele tips te geven hoe je je zelfvertrouwen kunt vergroten en hoe Zelfvertrouwen opbouwen je tot een positiever ingestelde persoon maakt
Zelfvertrouwen betekenis
Het woord zelfvertrouwen duidt in principe slechts een bepaalt gevoel dat je van of over je zelf hebt aan. Het is je bewustzijn over je zelf, de mate waarin je er op vertrouwd dat je iets kunt, dat je iets of iemand bent in de maatschappij, de wijze dus waarop je jezelf op een bepaalt moment en in een bepaalde situatie met anderen vergelijk. Het is een gevoel dat je of stimuleert om iets te doen of je er van weerhoudt om stappen te ondernemen die je leven naar een ander niveau kunnen tillen. Zelfvertrouwen behelst dus het vertrouwen dat je hebt in je vaardigheden en je eigen waardigheid. Het zit tussen je oren omdat het je innerlijke stem is die je constant zegt in hoeverre je een bepaalde situatie aankan.
Zelfvertrouwen en het stemmetje
Het hierboven bedoelde stemmetje hoor je reeds vanaf je geboorte tot je spreken. Eigenlijk is het een stem die je reeds hoort vanaf je conceptie, het moment dat je bewust werd van je ZIJN. Het stemmetje wordt gevoed door de personen die je hoort praten, ook al hoeven ze het niet over jou te hebben. De situaties die je ouders meemaken, worden in je geheugen geprint, ook al hoeven ze niet direct verband te houden met wat jij aan het doen bent.
De manier waarop het stemmetje tot je gaat praten, de intonatie en de woorden die het zal kiezen worden bepaalt door de complimenten die je krijgt vanaf je er bent, de goedkeuring van de dingen die je doet maar ook door de manier waarop er gereageerd wordt wanneer het je niet lukt om aan bepaalde verwachtingen te voldoen. Je maakt je die stemmen eigen waarna je leert hetgeen die stem tot je zegt als de waarheid te beschouwen. Hoorde je als kind dat je iets kan en werd je aangespoord om het ongeacht het eind resultaat toch te doen, dan vertelt je stem je in het geval van de hier boven beschreven eerste situatie dat je even veel kans maakt om aangenomen te worden als je ex chef, omdat je anders niet zou worden opgeroepen voor het gesprek. Je zelfvertrouwen krijgt in dergelijke situaties dus geen deuk.
Heb je in je jeugd echter steeds gehoord dat je te dik of te mager of ronduit lelijk bent, dan beland je in het voorbeeld van de tweede situatie dus echt op de achtergrond aangezien het stemmetje je gelijk bij het binnen stappen zal zeggen dat je klasgenoot er super uitziet in de jurk en jij jezelf belachelijk aan het maken bent. Daardoor zie je de bewonderende blikken van je peers ook niet. Wat een top avond zou kunnen worden is een ware kwelling die je dan aan jezelf te danken hebt.
Wat is zelfvertrouwen
Gelet op het voorgaande kun je wellicht reeds antwoord geven op de vraag wat is zelfvertrouwen. Het is kortom het vertrouwen dat je hebt in je zelf, waarmee de zekerheid dat je iets kan of bent wordt bedoelt. Het gaat om de vaardigheden die je hebt om met bepaalde situaties om te gaan en de waardering die je op je zelf projecteert, al dan niet gekweekt door je ervaringen in het verleden. Én natuurlijk de kijk die degenen die je dierbaar zijn op je hebben.
Meer zelfvertrouwen krijgen
In een imperfecte wereld willen velen perfect zijn. Het hebben van veel zelfvertrouwen lijkt de sleutel daartoe te zijn. Immers als je maar genoeg in jezelf gelooft kan je alles aan, ken je geen obstakels en weet je op een assertieve manier te reageren op degenen die je hoger op kunnen helpen. Je durft hen ook te benaderen aangezien je er van bewust bent dat de vaardigheden die je hebt voldoende zijn voor hetgeen waar ze naar op zoek zijn. Je weet ook dat je die vaardigheden met hun hulp verder kan ontwikkelen en aanpassen. Tegelijkertijd zie je je tekortkomingen ook in en doe je er alles aan om ze te overbruggen. Met veel zelfvertrouwen zie je je minpunten gewoon als kansen om een beter persoon te kunnen worden. Het belang van zelfvertrouwen kan mede daardoor erg groot zijn.
Het belang van zelfvertrouwen
Het is een feit dat een laag zelfvertrouwen veel ongeluk en symptomen van onzekerheid met zich mee kan brengen. Een laag zelfvertrouwen kan een enorm effect hebben op ons leven, van hoe we met mensen omgaan, tot welke beslissingen we nemen en zelfs hoe we onszelf zien. We moeten actie ondernemen als we merken dat ons zelfvertrouwen laag is – niet alleen voor onszelf, maar ook voor de mensen om ons heen.
Zelfvertrouwen stelt ons in staat om open en eerlijk te zijn over wie we zijn, iets dat helpt om vertrouwen in relaties op te bouwen. Zonder dat kunnen zelfs de kleinste taken overweldigend worden als gevoelens van ontoereikendheid de kop opsteken. Zelfvertrouwen stelt ons ook in staat om in onszelf te geloven – waardoor we kunnen streven naar succes en onszelf kunnen uitdagen zonder angst om te falen.
Lees meer over onze pagina (het belang van zelfvertrouwen) waarom zelfvertrouwen belangrijk is.
Teveel zelfvertrouwen kent ook een negatieve zijde
Het hebben van teveel zelfvertrouwen kent ook een schaduwzijde. Het kan er namelijk voor zorgen dat je:
- arrogant wordt;
- je beter dan anderen voelt;
- depressief wordt wanneer wat je verwacht uitblijft;
- een streber wordt die anderen niets gunt;
- onvoorzichtig handelt want ja, je kunt niets verkeerd doen;
- geen compassie toont naar anderen en ook niet voor jezelf; en
- vergeet om gewoon te genieten van het leven.
Indien je te veel zelf vertrouwen hebt, ken je ook geen echte uitdagingen meer. Zo geniet je bij wijze van spreken slechts even van je successen, terwijl iemand anders die mijlpalen aangrijpt om dankbaar te zijn. In principe valt er op den duur niets meer voor je te winnen waardoor je leven een sleur wordt. Anderzijds kun je uit arrogantie, gebruik makend van de huidige sociale platformen jezelf op een onaangename manier profileren of elke kans die je krijgt aangrijpen om anderen te kleineren.
Tekenen van te laag zelfvertrouwen
Uit de drie beschreven situaties blijkt dat als je zelfvertrouwen te laag is, je jezelf constant voedt met informatie die nergens op slaat. In het eerste geval denk je dat je geen kans maakt op je droom baan terwijl je goed voorbereid naar het gesprek gaat en over de benodigde vaardigheden beschikt.
In het tweede geval vertrouw je je eigen spiegelbeeld niet meer omdat iemand anders hetzelfde aan heeft als jou. In de derde situatie laat je je leven leiden door vermoedens over wat je denkt dat je omgeving over je persoonlijkheid vindt. Daardoor voorkom je dat je deel gaat uitmaken van je nieuwe groep. De kans om elkaars leven te verrijken, doe je daardoor te niet.
Met een laag zelfvertrouwen zie je je eigen potentie ook niet in, waardoor je je talenten niet gebruikt voor het creëren van een betere wereld voor je zelf én anderen.
Gelukkig kun je je zelfvertrouwen opbouwen. In de volgende alinea geef ik je enkele tips c.q. oefeningen daartoe.
Zelfvertrouwen vergroten oefeningen en tips
Het verkrijgen van meer zelfvertrouwen is mogelijk als je bereid bent om daarvoor genoeg tijd uit te trekken. Ook is het belangrijk dat je geduld hebt met je zelf en de kleine stapjes die je maakt in het verkrijgen van een beter zelfbeeld, ook “viert”. Krijg Meer zelfvertrouwen door:
1. Te weten waar de schoen wringt
Je kunt een situatie pas veranderen wanneer je weet hoe die situatie eruit ziet. Je hebt dus het totaal plaatje nodig. Dit vereist dat je jezelf aan er grondige analyse onderwerpt. Schaf daarom voor dit doel een schrift aan waarin je:
- de gedachten die je over en van jezelf hebt opschrijft. Vertrouw aan dit papier toe wat je eigenlijk van jezelf vindt, welke plus- en minpunten je hebt en waarom je dat vindt; (voor meer info over negatieve gedachten verminderen, bekijk onze pagina)
- luister tijdens het opschrijven van deze punten vooral naar de stem die je “hoort”;
- analyseer je innerlijke stem en ga al schrijvend na wie je hoort praten, zoek uit wanneer je bijvoorbeeld voor het eerst hoorde dat je dom was, wie het aan je gezegd heeft en waarom dat gedaan werd. Doe dit voor elke negatieve overtuiging die hebt van je zelf, maar ook voor de positeve;
- vergeef de personen uit het vorige punt die je negatief bejegend hebben en ben dankbaar voor hen die je eem positief zelfbeeld inprentten;
- laat de pijn los, laat het verleden los en besluit bewust om te kiezen voor een lievere, positievere stem die je kritisch doch liefdevol zal begeleiden op de rest van je pad. Sluit voor dit gedeelte je ogen, mediteer en stel je een stem voor die beter bij je huidige situatie past;
- vraag aan degenen die je echt vertrouwd en die je kennen wat ze van je vinden. Vul je lijstje met hun mening aan;
- voel je gesterkt door hun positieve commentaren en werk aan het verbeteren van wat zij als je zwakke punten zien;
- beschrijf je nieuwe ik uitgebreid en scheur deze pagina’s uit he schrift;
- het schrift mag je nu gaan verbranden waarmee je op een symbolische manier afscheid neemt van je gevoel minder waard te zijn of minder te kunnen dan een ander.
2. Affirmaties te gebruiken
Dit zijn korte positieve teksten die je dagelijks een aantal keren herhaalt. Je kunt ze afleiden van je nieuw zelfbeeld of door te googlen een aantal te kiezen die je aanspreken.
Plak ze op je spiegel zodat je bijvoorbeeld tijdens het tanden poetsen aan jezelf zegt dat je een geweldig persoon bent en het beste verdient.
Je leest het en slaat het vanzelf op in je systeem; lees meer bij de kracht van affirmaties.
3. Zelfvertrouwen krijgen door jezelf niet met anderen te vergelijken
Je koopt toch het liefst originele spullen? Waarom zou je er dan voor kiezen om niet uniek te zijn en anderen na te bootsen. Door te beseffen dat je slechts een paar facetten van degenen die je wilt nadoen, te zien krijgt, word je bewust van je eigen “zijn”. Je weet immers niet welke innerlijke oorlogen achter het succesvolle beeld van degene die je adoreert en misschien ook benijdt schuil gaat. Besluit daarom jezelf te zijn en gewoon te kiezen voor je eigen schoenen;
4. Weet dat je geen auteur bent die voor anderen bepaalt wat ze over je denken
Je kent jezelf als geen ander en bent ook niet verplicht om een ieder uit te leggen hoe je precies in elkaar zit. Je kunt njet voor anderen bepalen wat ze gelet op hun eigen referentiekader willen denken, waardoor je je dus ook niet druk hoeft te maken over hun mening. Ben gewoon je zelf en doe lekker waarin je zelf zin hebt. Natuurlijk binnen de door de overheid vastgestelde grenzen;
5. Ga ten slotte uitdagingen niet uit de weg
Alles valt te leren, ook die ene vaardigheid waarmee je moeite hebt. Misschien lukt het je niet om een Mona Lisa te schilderen, maar als Picasso zich daarop had blind gestaard was hij er nimmer in geslaagd om zijn eigen asymmetrische schilderstijl te ontwikkelen. Leer dus de basis van wat je graag doen wilt en speel ermee totdat je anderen inspireren kunt.
Nu je weet dat zelfvertrouwen een gevoel is waar je ook zelf voor kunt kiezen, hoop ik dat deze wetenschap je ertoe zal bewegen liever voor jezelf te zijn. Daardoor zal je dezelfde compassie uitstralen naar anderen, wat hen ook zal helpen om positiever en met meer zelfvertrouwen van het leven te genieten.
Lees onze aanvullende tips over het vergroten van je zelfvertrouwen>>>
(Professionele) hulp bij meer zelfvertrouwen krijgen?
Wil je een cursus waar puur zelfvertrouwen ontwikkelen wordt behandeld? Dan kun je deze cursus kiezen. De ontwikkelaar is bekend van AD, RTL, de Telegraaf, Happinez, Libelle en meer.
De cursus loopt goed en we horen vooral positieve reacties. Als dit veranderd bieden we hem ook niet meer aan op onze website.
In de cursus wordt je onder meer geleerd: meer respect voor jezelf hebben, blijvend gevoel van zekerheid ontwikkelen en geloof in jezelf krijgen.
Op de website kun je reacties van andere mensen die de cursus hebben gevolgd bekijken. We hopen dat je er wat aan hebt! Laat het ons weten in de comments.
Ga hier naar onze review over deze cursus en ontvang korting>>>
Team Mindsetking bestaat uit het team van schrijvers van Mindsetking. Zij publiceren voornamelijk op basis van wetenschappelijk publicaties en diepgaand onderzoek naar het onderwerp in kwestie. Heb je vragen? Je kunt ons bereiken via contact@mindsetking.nl.